Kagimbal-gimbal yata ‘to ‘dre

KUWENTONG pambata ‘yon na nawaglit na ang sipi—nasa soft floppy disk kaya tiyak na naitapon—na tungkol sa pagsasanib ng mga katangian ng palay at talahib. Naging palahib.

Tatabal na tila talahib sa hikahos mang lupa. Hindi na kailangan ng patubig at pataba. Mag-uuhay, magbubunga ng palay na walang humpay. Kaunting sipag na lang ang kailangan. Para maghasik. Para gumapas, Hindi na kailangang mag-araro. Pati napakahabang paghahanda ng linang na tatamnan, hindi na kailangan.

Hindi naman kailangan ng malikot at mapaglarong isip para matukoy na supling ng kamay ang sudsod ng araro.

Kinailangan ng kasangkapan na mas matibay kaysa kamay sa pagbungkal ng lupa. Isinilang ang pala. Nilaro-laro ang anyo upang maging mas mabilis ang pagbubungkal—at naging sudsod nga ng araro.

Sa bawat malilikhang kagamitan, karaniwang pinag-iibayo ang kakayahan ng tao para mapahusay at lalong bumilis ang gawain. Tinatanggap natin ang pagsulong na hatid ng nilikhang kasangkapan o kagamitan. Wala tayong nakikitang banta ng kasangkapan. Na baka tayo naman ang mapalitan.

Mula sa payak na panitik at papel, naging mas mabilis ang pagsusulat dahil sa makinilya o typewriter—kahit hindi tahasang naging mabilis ang daloy at likot ng diwa na maglalagak ng mga bunton ng salita.

Lalo pang bumilis ang paraan ng pagsusulat sa pagdating ng personal computer—pero wala pa ring nabago sa daloy ng isipan, hindi naman talagang nakipaghabulan sa lintik-sa-bilis na paraan ng mas makabagong kasangkapan sa panulat. Thinking kept its usual pace while the tool for plying out thought can operate at blinding speed. Let’s just say we refuse to be blinded by speed.

We’re not seeing any threat in the tools that we make, content in codifying human efficiency and capacity at an exponential rate into these tools. Ah, tools turn in less work efforts for us to give us more and more time to play.

Lasing na siguro ‘ko nang ipagdiinan ang ganito sa kausap na kabataan. Sabi ko’y hindi naman yata matinong trabaho ang magtipon ng mga sagot na de kahon para itugon sa mga nambubulabog sa hanay ng mga call boys at call girls na nakalublob sa call centers. Not one of those bozos deviate from the stock replies that must be enunciated letter-perfect in American accent. Spouting off stock holding statements isn’t engaging in earnest dialogue or discussion. A job like that doesn’t call for mastery of the English tongue, does it?

This kid I was talking to is into software development. So I was nudging him to turn up software that can respond to key words in a customer inquiry. The sort of software that can mouth off stock replies, enunciated in letter-perfect, American-accented English in lush tones that might even lull a gone-amok gorilla to deep sleep.

Kasangkapan lang ang software. Mapapangahasan ng sinuman na bumuo ng ganoong kasangkapan. Hindi naman lilihis o sisinsay sa dating pakay sa pagbuo ng mga naunang kasangkapan na nagbibigay ng kapakinabangan. Iaangat ang antas ng kahusayan ng tao para sa mas mabilis, mas masinop na gawain. Para madagdagan pa ang panahon na maiuukol sa paglalaro at paglilibang.

No, a tool like that won’t mean the death of the business process outsourcing industry.

O, hindi ba tayo kinakabahan sa banta ng mga malilikhang kasangkapan ng mga may pangahas na isipan?